Doanh nghiệp có bắt buộc phải đóng quỹ phòng chống thiên tai không?

Quỹ phòng chống thiên tai là nghĩa vụ tài chính bắt buộc đối với nhiều doanh nghiệp nhằm phục vụ công tác ứng phó, khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra. Vậy khi nào doanh nghiệp phải đóng quỹ này? Mức đóng và cách tính ra sao? Cùng BEE PRO tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để tránh sai sót khi thực hiện nghĩa vụ pháp lý này.

Xem thêm:

• Từ 19/05/2025 thay đổi cơ quan thuế quản lý đối với nhà cung cấp nước ngoài
• Chính thức miễn thuế TNDN 3 năm cho doanh nghiệp nhỏ và vừa từ 17/5/2025
• Doanh nghiệp nộp thừa thuế TNDN có được bù trừ không và nên xử lý ra sao?

Quỹ phòng chống thiên tai là gì?

Quỹ phòng chống thiên tai là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, được hình thành từ sự đóng góp bắt buộc của tổ chức kinh tế, cá nhân và các nguồn thu hợp pháp khác. Quỹ này được sử dụng nhằm phục vụ công tác phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai như bão, lũ lụt, sạt lở đất…

Căn cứ pháp lý quan trọng quy định về quỹ bao gồm:

• Luật Phòng, chống thiên tai năm 2013 và sửa đổi bổ sung năm 2020.
• Nghị định số 78/2021/NĐ-CP ngày 01/08/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai.

Quỹ này được tổ chức ở cấp tỉnh, hoạt động độc lập, có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản riêng. Việc thu, quản lý và sử dụng quỹ được thực hiện công khai, minh bạch, đảm bảo đúng mục đích và đối tượng sử dụng.

Việc hiểu rõ định nghĩa và căn cứ pháp lý về quỹ phòng, chống thiên tai là bước khởi đầu để doanh nghiệp thực hiện đúng quy định, tránh những rủi ro không đáng có về sau.

Ai là đối tượng phải đóng quỹ phòng chống thiên tai?

Để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả trong việc huy động nguồn lực, pháp luật đã quy định rõ ràng về các đối tượng phải tham gia đóng góp vào quỹ. Việc nắm bắt chính xác nhóm đối tượng này sẽ giúp kế toán doanh nghiệp không gặp khó khăn trong việc thực hiện nghĩa vụ.

Theo quy định tại Nghị định 78/2021/NĐ-CP, các đối tượng bắt buộc đóng góp bao gồm:

Cá nhân trong độ tuổi lao động:

• Nam từ đủ 18 đến hết 60 tuổi, nữ từ đủ 18 đến hết 55 tuổi.
• Mức đóng: 1 ngày lương tối thiểu vùng/người/năm.

Tổ chức kinh tế:

• Bao gồm doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, công ty TNHH, hợp tác xã…
• Mức đóng: 2/10.000 trên tổng giá trị tài sản hiện có tại Việt Nam theo báo cáo tài chính năm trước liền kề.

Một số trường hợp được miễn, giảm hoặc không phải đóng quỹ:

• Cá nhân thuộc hộ nghèo, người tàn tật, bệnh tật mất khả năng lao động.
• Doanh nghiệp mới thành lập dưới 12 tháng hoặc không phát sinh doanh thu.
• Tổ chức không có hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Việc xác định đúng đối tượng giúp doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ tài chính một cách chính xác, tránh sai sót khi lập báo cáo hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính.

Mức đóng góp quỹ phòng chống thiên tai được tính như thế nào?

Phần tiếp theo sẽ hướng dẫn cách tính mức đóng góp quỹ phòng chống thiên tai cho từng nhóm đối tượng một cách chi tiết và dễ hiểu. Đây là thông tin quan trọng mà kế toán doanh nghiệp cần lưu ý để hạch toán và thực hiện nghĩa vụ đúng thời hạn.

Đối với cá nhân

Người lao động trong tổ chức đóng góp tương đương 1 ngày lương tối thiểu vùng theo nơi làm việc. Với người làm việc không hưởng lương, mức đóng là 15.000 – 20.000 đồng/người/năm tùy từng địa phương.

Đối với doanh nghiệp, tổ chức kinh tế

Mức đóng: 2/10.000 (0.02%) tổng giá trị tài sản hiện có tại Việt Nam. Giá trị tài sản được căn cứ theo báo cáo tài chính năm trước (đã được kiểm toán nếu thuộc đối tượng kiểm toán bắt buộc).

Ví dụ tính mức đóng:

• Doanh nghiệp có tổng giá trị tài sản trên báo cáo tài chính năm trước là 50 tỷ đồng.
• Mức đóng = 50,000,000,000 x 0.02% = 10,000,000 đồng.

Lưu ý: Trong một số trường hợp đặc biệt, Ủy ban nhân dân tỉnh có thể quy định mức thu cụ thể nhưng không vượt quá mức khung quy định.

Hiểu và áp dụng đúng cách tính sẽ giúp doanh nghiệp chủ động trong việc lập ngân sách, đồng thời đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

Doanh nghiệp cần làm gì để thực hiện nghĩa vụ đóng quỹ thiên tai?

Thực hiện nghĩa vụ tài chính không chỉ là việc đóng góp đúng số tiền mà còn liên quan đến hồ sơ, thời hạn, và quy trình kê khai. Dưới đây là những bước cụ thể mà doanh nghiệp cần thực hiện để hoàn thành nghĩa vụ liên quan đến quỹ phòng, chống thiên tai.

• Hồ sơ kê khai gồm có. Tờ khai đóng góp quỹ (theo mẫu do UBND cấp tỉnh quy định). Bản sao báo cáo tài chính năm trước liền kề. Các tài liệu liên quan khác nếu có yêu cầu cụ thể từ cơ quan thu.
• Thời hạn nộp: thường trước ngày 31/5 hằng năm (có thể thay đổi tùy địa phương).
• Phương thức nộp: nộp tiền trực tiếp hoặc chuyển khoản vào tài khoản của quỹ cấp tỉnh.
• Ghi nhận kế toán: khoản đóng góp được ghi nhận là chi phí hợp lý nếu đáp ứng đủ điều kiện của Luật Thuế TNDN. Doanh nghiệp cần lưu lại chứng từ đầy đủ phục vụ cho công tác kiểm toán, thanh tra.

Thực hiện đầy đủ và đúng thời hạn không chỉ thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp mà còn giúp tránh bị xử phạt hoặc bị loại chi phí khi quyết toán thuế.

Doanh nghiệp không đóng quỹ phòng chống thiên tai có bị phạt không?

Một trong những mối quan tâm lớn nhất của doanh nghiệp là các chế tài liên quan khi không thực hiện nghĩa vụ đóng góp. Dưới đây là các hình thức xử phạt mà bạn cần lưu ý.

Theo Điều 23, Nghị định 104/2022/NĐ-CP:

• Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với cá nhân không nộp hoặc nộp không đúng quy định.
• Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với tổ chức có hành vi tương tự.

Ngoài ra, còn có hình thức:

• Buộc nộp số tiền phải đóng vào quỹ.
• Truy thu tiền đóng thiếu kèm theo tiền chậm nộp theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Chính vì vậy, doanh nghiệp cần hết sức chủ động trong việc theo dõi thời hạn, chuẩn bị hồ sơ và thực hiện nghĩa vụ đúng quy định để tránh vi phạm.

Kết luận

Quỹ phòng chống thiên tai là một trong những công cụ tài chính quan trọng giúp Nhà nước và toàn xã hội có nguồn lực để ứng phó hiệu quả với các rủi ro thiên nhiên. Đối với doanh nghiệp, việc tuân thủ nghĩa vụ đóng góp không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là sự chung tay vì lợi ích cộng đồng. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào về chủ đề này, hãy liên hệ BEE PRO để được hỗ trợ nhé!

BEE PRO

Cảm ơn bạn đã xem bài viết này. Cập nhật các bài viết từ BEE PRO để biết thêm thông tin mới nhất về kế toán, thuế và các quy định chính sách cập nhật.

BEE PRO – Đồng hành tận tâm!